Η διατήρηση και αξιοποίηση γενετικών πόρων από άγρια συγγενή είδη μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία ποικιλιών οπωροφόρων δένδρων με μεγαλύτερη ανθεκτικότητα σε συνθήκες καταπόνησης, που θα μπορούν να ανταποκριθούν στις παγκόσμιες προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής και την επισιτιστική ασφάλεια. Τα άγρια συγγενή είδη αποτελούν πιθανή πηγή αναξιοποίητης γενετικής ποικιλότητας σε σημαντικά αγρονομικά χαρακτηριστικά όπως η αντοχή σε εχθρούς και ασθένειες, στην υψηλή αλατότητα του εδάφους, στη ξηρασία, στα άγονα εδάφη και στις ακραίες κλιματικές συνθήκες, που επηρεάζουν την παραγωγή και την ποιότητα των καρπών. Το έργο FRUITDIV εστιάζεται σε καρπούς των ειδών Prunus, Malus και Pyrus, της οικογένειας Rosaceae λόγω τη σημασία τους στην ανθρώπινη διατροφή και την ανάγκη παραγωγής σε βιώσιμα συστήματα καλλιέργειας τροφίμων. Το έργο αποτελεί σύμπραξη 29 ερευνητικών φορέων. Ειδικοί στόχοι του έργου είναι:
- Η καταγραφή άγριων συγγενών ειδών (CWR) σε Ευρωπαϊκά hotspot βιοποικιλότητας (πχ., Βαλκάνια, Νότια Ιταλία, Άλπεις, Πυρηναία και Νότια Ισπανία) (ΠΕ1).
- Ο γενετικός χαρακτηρισμός των άγριων συγγενών ειδών με σκοπό (i) τη δημιουργία ex-situ συλλογών αντιπροσωπευτικών της βιοποικιλότητας τα οποία θα πολλαπλασιαστούν και εγκατασταθούν σε οπωρώνες σε διαφορετικές περιοχές και (ii) η επισήμανση σημαντικών σημείων φυσικών πληθυσμών που θα πρέπει να διατηρηθούν in-situ (ΠΕ2).
- Αξιοποίηση και ανάπτυξη νέων και υψηλής απόδοσης (HTP) εργαλείων και πρωτοκόλλων για τη φαινοτύπιση χαρακτηριστικών όπως η αντοχή σε εχθρούς και ασθένειες και η προσαρμογή σε συστήματα καλλιέργειας χαμηλών εισροών σε διαφορετικά περιβάλλοντα (ΠΕ3)
- Ενσωμάτωση των CWR σε συλλογές φυτικών γενετικών πόρων (PGR) και προγράμματα γενετικής βελτίωσης αναπτύσσοντας νέες μεθόδους για μεταφορά πληροφορίας από άγριους σε καλλιεργούμενους γονότυπους (ΠΕ4). Προώθηση, μέσω Ευρωπαικών υποδομών, της βιώσιμης κοινής χρήσης δεδομένων με την παροχή πρόσβασης σε FAIR (Findable, Accessible, Interoperable and Reusable) γονοτυπικά και φαινοτυπικά Ανοικτά Δεδομένα (ΠΕ4).
- Δημιουργία προ-βελτιωτικού υλικού και μεθοδολογίες προσαρμοσμένες σε CWR για γενετική βελτίωση (εισαγωγή χαρακτηριστικών ενδιαφέροντος από CWR, υποβοηθούμενη από μοριακούς δείκτες, επιλογή ευνοϊκών και επιβλαβών αλληλόμορφων σε όλο το γονιδίωμα) σε μοναδιαία και πολλαπλά χαρακτηριστικά, κάνοντας χρήση υφιστάμενων ή νέων πολλαπλών τοποθεσιών πειραματικών σχεδίων και μοντέλων πρόβλεψης (ΠΕ5).
- Προώθηση μιας περισσότερο αποτελεσματικής και βιώσιμης διατήρησης του CWR, in situ (σε δασικά αποθέματα), σε αγροκτήματα και μέσω ΜΚΟ (ΠΕ6 & ΠΕ7) και ενίσχυση της ευαισθητοποίησης του κοινού για την αξία και τη σημασία τους.
- Διάδοση της χρήσης άγριων συγγενών ειδών αλλά και προ-βελτιωτικού υλικού σε παραγωγούς, βιοκαλλιεργητές και τη βιομηχανία οπωροφόρων δέντρων (μεγάλο φάσμα χρήσεων και καλλιεργητικών συστημάτων) (ΠΕ7).
Oμάδα έργου: Δρογούδη Παυλίνα (επιστημονικά υπεύθυνη). Κρίγκας Νίκος, Παντελίδης Γεώργιος, Μπαζάκος Χρήστος, Ξανθοπούλου Αλίκη.
Χρηματοδότηση: ΕU HORIZON
Ιστοσελίδα: https://fruitdiv.eu/